Việc tính toán định mức hao hụt gạch lát nền là bước cực kỳ quan trọng khi thi công. Bài viết này của Quang Hưng sẽ hướng dẫn bạn cách tính chuẩn xác, xác định tỷ lệ hao hụt hợp lý và những yếu tố ảnh hưởng cần nắm rõ để tiết kiệm chi phí.
Công thức và các bước tính định mức hao hụt gạch lát nền chi tiết
Bạn lo lắng về việc mua thiếu hoặc thừa gạch lát nền cho công trình của mình? Mua thiếu thì dở dang công việc, mua thừa lại gây lãng phí, ảnh hưởng đến chi phí xây dựng. Đó là lý do tại sao việc tính toán định mức hao hụt một cách cẩn thận lại quan trọng đến vậy. Cách tính này xác định được định mức hao hụt cần thiết, giúp bạn dự trù vật tư gạch ốp lát một cách chính xác nhất.
Vậy làm thế nào để thực hiện phép tính này? Hãy cùng Quang Hưng đi qua từng bước nhé:
-
Bước 1: Đo đạc và tính toán chính xác diện tích bề mặt cần lát (đơn vị m²). Bạn cần đo chiều dài và chiều rộng của khu vực cần lát để tính ra diện tích lát. Hãy đo đạc thật chính xác, trừ đi những phần không lát như cột lớn giữa phòng (nếu không ốp chân cột).
-
Bước 2: Xác định diện tích của một viên gạch lát nền Bạn cần biết kích thước gạch mình sẽ sử dụng. Gạch lát nền thường có các kích thước phổ biến như 60x60cm, 80x80cm, 60x120cm… Từ đó, bạn tính được diện tích của 1 viên.
- Ví dụ: Gạch lát nền kích thước 60x60cm (tức 0.6m x 0.6m) sẽ có diện tích là 0.36 m².
- Bước 3: Áp dụng công thức tính số lượng gạch cần thiết (kết hợp diện tích lát và tỷ lệ hao hụt dự kiến): Có hai công thức bạn có thể dùng:
-
Tính gộp:
Tổng số viên gạch = (Diện tích cần lát / Diện tích 1 viên gạch) * (1 + Tỷ lệ hao hụt)
- Ví dụ: Với phòng 20 m², gạch 60x60cm (0.36 m²/viên), tỷ lệ hao hụt dự kiến là 5% (tức 0.05).
- Tổng số viên = (20 / 0.36) * (1 + 0.05) ≈ 55.56 * 1.05 ≈ 58.33 viên.
-
Tính riêng hao hụt rồi cộng vào:
- Số viên theo diện tích = 20 / 0.36 ≈ 55.56 viên.
- Số viên hao hụt = 55.56 * 0.05 ≈ 2.78 viên.
- Tổng số viên = 55.56 + 2.78 ≈ 58.34 viên.
Tỷ lệ hao hụt gạch lát nền tham khảo và mức khuyến nghị là bao nhiêu?
Biết được công thức rồi, nhưng tỷ lệ hao hụt lấy bao nhiêu mới chuẩn? Đây là câu hỏi mà Quang Hưng thường xuyên nhận được. Việc chọn đúng tỷ lệ hao hụt giúp bạn cân đối ngân sách hiệu quả.
Dưới đây là các mức tham khảo phổ biến:
-
Mức hao hụt phổ biến cho điều kiện thi công tiêu chuẩn (3-5%): Mức định mức hao hụt này thường được áp dụng khi bạn lát gạch cho những phòng có hình dáng vuông vắn, ít góc cạnh, kiểu lát là lát thẳng (song song tường) và thợ thi công có tay nghề giỏi, cẩn thận. Đây là tỷ lệ hao hụt khuyến nghị trong điều kiện lý tưởng, với mức hao hụt thấp nhất.

-
Khi nào cần tính tỷ lệ hao hụt cao hơn (7-10% trở lên)? Bạn nên cân nhắc áp dụng tỷ lệ hao hụt cao hơn, có thể là 7%, 10% hoặc thậm chí 15% khi gặp các trường hợp sau:
- Phòng méo, nhiều góc cạnh, có cột, cầu thang.
- Áp dụng kiểu lát phức tạp như lát chéo (lát xéo) hoặc xương cá.
- Sử dụng gạch khổ lớn trong không gian nhỏ hoặc nhiều chi tiết cần cắt gạch.
- Thợ thi công chưa nhiều kinh nghiệm.
Các yếu tố then chốt ảnh hưởng trực tiếp đến tỷ lệ hao hụt gạch lát nền
Tại sao lại có sự khác biệt lớn về tỷ lệ hao hụt như vậy? Định mức hao hụt bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, và việc hiểu rõ chúng sẽ giúp bạn đưa ra quyết định tỷ lệ phần trăm (%) dự phòng chính xác nhất. Quang Hưng sẽ phân tích chi tiết từng yếu tố:
Ảnh hưởng của hình dáng mặt bằng thi công
Phòng vuông vắn, ít chi tiết phức tạp: Việc cắt gạch sẽ ít hơn, chủ yếu ở các mép tường, do đó hao hụt thấp.
Phòng không vuông, phòng méo, nhiều góc cạnh, có cột, tường cong: Điều này làm tăng hao hụt vì thợ thi công phải cắt gạch nhiều hơn để bo theo các chi tiết này. Những phần gạch cắt bỏ thường khó tận dụng lại.
Tác động của kiểu lát được chọn
- Lát thẳng: Đây là kiểu lát có mức hao hụt thấp nhất vì đường cắt chủ yếu là đường thẳng theo mép tường.
- Lát chéo (lát xéo, lát hình thoi): Kiểu lát chéo tăng tỷ lệ hao hụt vì tất cả các viên gạch tiếp giáp tường đều phải cắt theo một góc chéo, tạo ra nhiều mảnh vụn khó tái sử dụng. Mức hao hụt có thể tăng thêm 5-10% so với lát thẳng.
- Các kiểu lát phức tạp khác (xương cá, basketweave…): Cũng làm tăng tỷ lệ hao hụt do yêu cầu cắt tỉ mỉ hơn.
Ảnh hưởng của kích thước gạch lát nền
Gạch khổ lớn (ví dụ 80×80, 60×120): Tuy lát nhanh hơn trên diện tích lớn, nhưng khi gặp góc cạnh hoặc khu vực nhỏ, phần cắt gạch bỏ đi sẽ lớn hơn, làm tăng hao hụt. Ngược lại, gạch khổ nhỏ có thể linh hoạt hơn trong việc cắt ghép ở khu vực nhỏ, giúp tối ưu vật tư hơn.
Vai trò quyết định của tay nghề thợ thi công
Thợ thi công có tay nghề giỏi, kinh nghiệm sẽ biết cách sắp xếp, tính toán đường cắt hợp lý, hạn chế làm gạch vỡ (gạch vỡ là một phần của hao hụt). Ngược lại, Thợ ít kinh nghiệm có thể cắt lỗi, làm vỡ gạch nhiều hơn, dẫn đến định mức hao hụt cao hơn.

Các yếu tố khác cần cân nhắc
- Chất lượng gạch: Gạch chất lượng tốt sẽ cứng chắc, khó vỡ hơn khi vận chuyển và cắt gạch.
- Độ rộng đường ron (mạch gạch): Ron lớn hơn một chút có thể giảm không đáng kể số lượng viên gạch tổng, nhưng ít ảnh hưởng đến tỷ lệ hao hụt.
- Vật liệu xây dựng liên kết như keo dán gạch hay vữa: Chất lượng vật liệu kết dính tốt cũng góp phần thi công thuận lợi hơn.
>>CÁC BÀI VIẾT CÙNG CHỦ ĐỀ:
- ✅Ron Gạch Là Gì? Cách Chà Ron Gạch đúng chuẩn [Kỹ Sư chia sẻ]
- ✅Bí Quyết Chọn Màu Gạch Lát Nền 2025 | KTS tư vấn
- ✅Phối màu gạch lát nền và ốp tường: Nguyên tắc & Xu hướng
Hướng dẫn ước tính tổng số lượng gạch cần mua và chuẩn bị dự phòng
Sau khi đã nắm vững cách tính, tỷ lệ tham khảo và các yếu tố ảnh hưởng, bước cuối cùng là ước tính số lượng gạch cần mua cho dự án và chuẩn bị gạch dự phòng. Đây là bước quyết định để bạn không phải chạy đi mua gạch bổ sung giữa chừng.
-
Tính toán tổng số lượng gạch cuối cùng: Cộng số lượng gạch tính theo diện tích với số lượng gạch tính theo tỷ lệ hao hụt đã chọn. Hoặc sử dụng công thức tính gộp ở trên. Kết quả này là số lượng gạch ước tính cần cho toàn bộ quá trình thi công.
-
Quy đổi ra số thùng gạch cần mua: Bạn cần xem thông tin trên bao bì hoặc hỏi nhà cung cấp gạch để biết một thùng gạch có bao nhiêu viên hoặc bao nhiêu m². Sau đó, chia tổng số viên (hoặc tổng diện tích bao gồm hao hụt) cho số lượng của một thùng.
- Lưu ý quan trọng: Luôn làm tròn lên thành số thùng nguyên. Ví dụ, bạn tính ra cần 58.34 viên, và 1 thùng có 5 viên, thì bạn cần mua 59 viên, tức là làm tròn thành 12 thùng (12 * 5 = 60 viên).
- Khi mua gạch, nên mua thêm gạch một lần đủ số lượng và kiểm tra kỹ thông tin lô sản xuất trên các thùng gạch để đảm bảo đồng màu.
Lý do và lợi ích của việc giữ lại gạch dự phòng sau thi công:
- Dự phòng sửa chữa: Trong quá trình sử dụng, sàn nhà có thể bị va đập gây vỡ hoặc trầy xước một vài viên gạch. Việc có sẵn gạch dự phòng cùng lô sản xuất sẽ giúp việc thay thế, sửa chữa dễ dàng, đồng bộ về màu sắc và hoa văn.
- Khó tìm lại đúng lô cũ: Gạch sản xuất theo từng lô, các lô khác nhau dù cùng mẫu mã vẫn có thể có sự sai khác nhỏ về màu sắc (gọi là lệch màu). Nếu không có gạch dự phòng, việc tìm mua đúng màu sau này gần như là không thể.
Kết Luận Hy vọng những chia sẻ từ Quang Hưng đã giúp bạn tự tin hơn trong việc tính toán định mức hao hụt gạch lát nền. Nếu có bất kỳ câu hỏi nào, đừng ngần ngại để lại bình luận bên dưới nhé!